Υποβολή δηλώσεων στο κτηματολόγιο

Αναλαμβάνουμε την υποβολή δηλώσεων στο κτηματολόγιο γρήγορα. έγκυρα και οικονομικά.

Ποιοί έχουν την υποχρέωση να υποβάλουν δήλωση;

Όλα τα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα που έχουν εµπράγµατο ή άλλο εγγραπτέο δικαίωµα σε ακίνητο υποχρεούνται να υποβάλουν δήλωση του δικαιώµατός τους στο Εθνικό Κτηµατολόγιο. Τέτοια δικαιώµατα είναι π.χ. η κυριότητα (πλήρης ή ψιλή κυριότητα), η επικαρπία, η δουλεία (οίκησης, διόδου κ.λπ.), η υποθήκη / προσηµείωση, αγωγές, ανακοπές, κατασχέσεις, µακροχρόνιες µισθώσεις, χρονοµεριστικές µισθώσεις (time sharing), χρηµατοδοτικές µισθώσεις ακινήτου (leasing), µεταλλειοκτησίες, µεταφορά συντελεστή δόµησης.
Όποιος αποκτά δικαίωµα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, ανεξαρτήτως από το αν το δικαίωµα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούµενο δικαιούχο.
Η δήλωση αφορά στο δικαίωµα επί ακινήτου και όχι στο ακίνητο. Αυτό σηµαίνει ότι σε περίπτωση που ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτοµα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωµα σε αυτό, να το δηλώσουν (π.χ. τόσο αυτός που έχει την ψιλή κυριότητα όσο και αυτός που έχει την επικαρπία του ακινήτου).

Πώς, πού και πότε υποβάλλεται η δήλωση;

Για την υποβολή δήλωσης στο Εθνικό Κτηµατολόγιο συµπληρώνονται τα ειδικά έντυπα δήλωσης δικαιώµατος που διατίθενται από τα Γραφεία Κτηµατογράφησης και στην ιστοσελίδα www.ktimatologio.gr. Υπάρχουν δύο έντυπα, το Δ1, το οποίο συµπληρώνεται από τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωµα κυριότητας ή δουλείας και το Δ2, το οποίο κατά κανόνα
συµπληρώνεται από τα νοµικά πρόσωπα και από τα φυσικά πρόσωπα όταν έχουν να δηλώσουν οποιοδήποτε άλλο δικαίωµα εκτός από κυριότητα και δουλεία όπως π.χ. εµπράγµατη ασφάλεια, κατάσχεση, εγγραπτέα αγωγή, εγγραπτέα µίσθωση.
Η δήλωση υποβάλλεται στο Γραφείο Κτηµατογράφησης ή ηλεκτρονικά στο www.ktimatologio.gr.
Δεν γίνεται δεκτή η ταχυδροµική υποβολή της δήλωσης.
Η προθεσµία υποβολής δηλώσεων για τους κατοίκους εσωτερικού είναι τρεις µήνες. Η αντίστοιχη προθεσµία για τους κατοίκους εξωτερικού και το Ελληνικό Δηµόσιο είναι έξι µήνες
Μετά τη λήξη της προθεσµίας υποβολής δηλώσεων, κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο που αποκτά νέο δικαίωµα σε ακίνητο πρέπει να υποβάλει δήλωση, εντός ενός µηνός από τη µεταγραφή του στο Υποθηκοφυλακείο. Πέραν του µήνα, η δήλωση είναι εκπρόθεσµη.

Ποια έγγραφα ή και στοιχεία συνυποβάλλονται µε το έντυπο της δήλωσης;

Εκτός από το έντυπο της δήλωσης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά που υποβάλλονται είναι:
• Απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου, που τεκµηριώνει το δικαίωµα σε ακίνητο (π.χ. συµβόλαιο).
Εάν κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωµα (π.χ. κυριότητα) σε ένα ακίνητο µε περισσότερους από έναν τίτλους (π.χ. το 25% µε δωρεά, το 30% µε γονική παροχή και το 45% µε αγορά), τότε θα πρέπει να υποβάλει αντίγραφα όλων των τίτλων.
• Απλό φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού µεταγραφής / εγγραφής του τίτλου στο Υποθηκοφυλακείο
• Στοιχεία για τον εντοπισµό του ακινήτου
• Απλό φωτοαντίγραφο της αστυνοµικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου του δικαιούχου
• Απλό φωτοαντίγραφο εγγράφου που να αποδεικνύει τον ΑΦΜ (π.χ. απόσπασµα από εκκαθαριστικό σηµείωµα εφορίας, αποδεικτικό απόδοσης ΑΦΜ ή λογαριασµό ΔΕΗ).

Για την πληρέστερη και ορθότερη καταχώριση της δήλωσης, εφόσον πρόκειται για οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, καλό είναι να υποβάλλεται και απλό φωτοαντίγραφο της σύστασης διηρηµένης ιδιοκτησίας.

Συνυποβαλλόµενα έγγραφα σε ειδικές περιπτώσεις

• Κληρονοµιά: Δικαίωµα που έχει αποκτηθεί µε κληρονοµιά, µπορεί να δηλωθεί ακόµα και αν δεν έχει συνταχθεί αποδοχή κληρονοµιάς ή άλλη ισοδύναµη πράξη (π.χ. κληρονοµητήριο). Σε αυτή την περίπτωση, όµως, θα πρέπει να προσκοµισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ανάλογα µε την ύπαρξη ή όχι διαθήκης. Συγκεκριµένα: 1α. Κληρονοµιά µε διαθήκη: υποβάλλονται υποχρεωτικά: α) ο τίτλος του κληρονοµούµενου (εφόσον υπάρχει), β) ληξιαρχική πράξη θανάτου, γ) αντίγραφο της δηµοσιευµένης διαθήκης, δ) πιστοποιητικό περί µη δηµοσιεύσεως άλλης διαθήκης και ε) πιστοποιητικό περί µη αποποιήσεως κληρονοµιάς. 1β. Κληρονοµιά χωρίς διαθήκη: υποβάλλονται υποχρεωτικά: α) ο τίτλος του κληρονοµούµενου (εφόσον υπάρχει), β) ληξιαρχική πράξη θανάτου, γ) πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, δ) πιστοποιητικό περί µη δηµοσιεύσεως διαθήκης και ε) πιστοποιητικό περί µη αποποιήσεως κληρονοµιάς.
• Έκτακτη χρησικτησία: Σε περίπτωση που κάποιος έχει αποκτήσει δικαίωµα µε έκτακτη χρησικτησία, θα πρέπει να καταθέσει είτε σχετική τελεσίδικη δικαστική απόφαση (εφόσον υπάρχει) είτε θα πρέπει να υποβάλει έγγραφα από το συνδυασµό των οποίων αποδεικνύεται η 20ετής νοµή και κατοχή του ακινήτου (π.χ. αποδείξεις ΔΕΗ, ΟΤΕ, εταιρειών ύδρευσης κ.λπ., µισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, συµβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συµβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου, Ε9 κ.λπ.). Επίσης, είναι υποχρεωτική η επισύναψη
  τοπογραφικού διαγράµµατος, εκτός εάν η θέση και τα όρια του γεωτεµαχίου µπορούν να ροσδιοριστούν επακριβώς επί του ψηφιακού χάρτη της περιοχής. (βλ. επόµενη ενότητα).

Προσδιορισµός της θέσης και των ορίων των ακινήτων στους κτηµατολογικούς χάρτες

Ο δηλών υποχρεούται µε τη δήλωσή του να προσκοµίσει επαρκή στοιχεία, ώστε να καταστεί δυνατός ο προσδιορισµός της θέσης (εντοπισµός) και των ορίων του δηλούµενου ακινήτου στους κτηµατολογικούς χάρτες.
(α) Εφόσον υπάρχει τοπογραφικό διάγραµµα.
Ο πλέον αξιόπιστος τρόπος εντοπισµού και προσδιορισµού των ορίων του ακινήτου είναι το σύγχρονο τοπογραφικό διάγραµµα («εξαρτηµένο τοπογραφικό») που διαθέτει συντεταγµένες Χ και Ψ στο Εθνικό Σύστηµα Συντεταγµένων (ΕΓΣΑ 87) που χρησιµοποιεί και το Εθνικό Κτηµατολόγιο. Εφόσον υπάρχει τέτοιου τύπου τοπογραφικό θα πρέπει οπωσδήποτε να προσκοµιστεί.
Σε κάθε περίπτωση η υποβολή τοπογραφικού διαγράµµατος είναι απαραίτητη εφόσον:
• αυτό αναφέρεται ή προσαρτάται στο συµβόλαιο
• γίνεται επίκληση της χρησικτησίας ως αιτία κτήσης του ακινήτου
• έχει εκδοθεί οικοδοµική άδεια για το ακίνητο
• έχει ήδη συνταχθεί τοπογραφικό για οποιαδήποτε άλλη χρήση (π.χ. για τακτοποίηση αυθαιρέτου, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, πράξη τακτοποίησης, διορθωτική πράξης εφαρµογής κλπ)

(β) Εφόσον δεν υπάρχει τοπογραφικό διάγραµµα.
Στις δοµηµένες περιοχές η αναφορά της οδού και του αριθµού είναι επαρκής πληροφορία για τον εντοπισµό του ακινήτου. Επίσης στις περιοχές που υπάρχει διοικητική πράξη (π.χ. διανοµή, αναδασµός ή πράξη εφαρµογής), είναι επαρκής πληροφορία η αναφορά του αριθµού της ιδιοκτησίας ή του κληροτεµαχίου κλπ, όπως αναφέρεται στην πράξη.
Στις υπόλοιπες περιπτώσεις µπορεί να εντοπιστεί το ακίνητο και να προσκοµιστούν τα σχετικά στοιχεία:
α) Μέσω της «Υπηρεσίας Θέασης Ορθοφωτογραφιών», που παρέχεται δωρεάν από την ΕΚΧΑ ΑΕ στον ιστότοπο www.ktimatologio.gr. Από την εφαρµογή αυτή µπορεί κανείς, επιλέγοντας Νοµό και ΟΤΑ, να περιηγηθεί στον έγχρωµο ψηφιακό χάρτη της περιοχής που τον ενδιαφέρει και:
• να εντοπίσει το ακίνητό του
• να τοποθετήσει στο χάρτη τα όριά του (σχεδιάζοντας ένα σκαρίφηµα)
• να µετρήσει τις διαστάσεις και το εµβαδόν του και
• να εκτυπώσει την εικόνα για να την υποβάλει µαζί µε τη δήλωσή του
Η εφαρµογή διαθέτει ειδικό εργαλείο info, µε το πάτηµα του οποίου εµφανίζονται στον χάρτη οδοί, οικισµοί και σηµεία ενδιαφέροντος της ευρύτερης περιοχής (π.χ. όνοµα εκκλησίας, δηµαρχείου, σχολείου), κάνοντας µε τον τρόπο αυτό την περιήγηση και την αναζήτηση περιοχών ευκολότερη.
β) Με οποιαδήποτε µετρητική µέθοδο, ακόµα και µικρότερης ακρίβειας, όπως είναι η µέτρηση µε ένα απλό GPS χειρός, που µπορεί να κάνει κάποιος ακόµα και µόνος του για να εντοπίσει περίπου τη θέση του ακινήτου του, σηµειώνοντας τις συντεταγµένες του.

Υπολογισµός και καταβολή του πάγιου τέλους κτηµατογράφησης

Για την υποβολή της δήλωσης ιδιοκτησίας καταβάλλεται πάγιο τέλος κτηµατογράφησης. Ο υπολογισµός του τέλους γίνεται από το Γραφείο Κτηµατογράφησης µετά την προσωρινή καταχώριση των στοιχείων της δήλωσης. Η υποβολή της δήλωσης ολοκληρώνεται µόνο µετά την καταβολή του παγίου τέλους. Η καταβολή του τέλους µπορεί να γίνει σε όλες σχεδόν τις τράπεζες. Σχετικές πληροφορίες δίνονται στα Γραφεία Κτηµατογράφησης.
Στην περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης, η πληρωµή πραγµατοποιείται µέσω διαδικτυακής εφαρµογής.
Το ποσό του παγίου τέλους κτηµατογράφησης ανέρχεται σε:
• τριάντα πέντε (35) ευρώ ανά δικαίωµα σε κύριο χώρο (διαµέρισµα, κατάστηµα, οικόπεδο κλπ),
• είκοσι (20) ευρώ ανά δικαίωµα σε βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, χώρους στάθµευσης) που αποτελούν αυτοτελείς διηρηµένες ιδιοκτησίες (που έχουν χιλιοστά στο οικόπεδο και δεν αναφέρονται στον τίτλο ως παρακολουθήµατα).
Στις αγροτικές περιοχές (δηλαδή στα εκτός σχεδίου και εκτός ορίου οικισµών) τα φυσικά πρόσωπα µόνον που υποβάλουν δήλωση για περισσότερα από δύο (2) δικαιώµατα εντός του ίδιου Ο.Τ.Α., καταβάλλουν πάγια τέλη για δύο (2) µόνο δικαιώµατα, ανεξαρτήτως του συνολικού αριθµού αυτών. Η διάταξη εφαρµόζεται µόνο για τους δικαιούχους δικαιωµάτων κυριότητας και δουλειών.
Ως αγροτική ορίζεται η περιοχή η οποία βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλης ή εκτός ορίου οικισµού προϋφισταµένου του 1923 ή εκτός ορίου οικισµού κάτω των 2.000 κατοίκων που έχει οριοθετηθεί και δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά συστηµατικής δόµησης. Σχετικές πληροφορίες παρέχει το Γραφείο Κτηµατογράφησης.

ΠΗΓΗ ΑΡΘΡΟΥ: Ψηφιακό υλικό ιστότοπου Ελληνικού Κτηματολογίου.